مهریه از دیرباز در کنار کارکرد حقوقی خود، نمادی زیبا برای نشاندادن توجه، محبت، عشق و احترام زوج به زوجه بوده است مهریه از دیرباز در کنار کارکرد حقوقی خود، نمادی زیبا برای نشاندادن توجه، محبت، عشق و احترام زوج به زوجه بوده است. قدیمترها خانواده دختر معمولاً به شرایط مالی مرد نگاه میکردند و اگر واقعاً دارای تمکنمالی و شغل آنچنانی نبود مهریهای منطقی و متناسب با توان خواستگار مطالبه میکردند. اما به مرور زمان و متأثر از تغییرات فرهنگی و اجتماعی، به ویژه با افزایش طلاق، کارکردهای مهریه نیز تغییر کرد و بار تضمینی و حقوقی آن بر دیگر ابعادش چربید. در نتیجه حالا شاهد بروز بحرانی جدی شدهایم که زندانی شدن مردان به دلیل عدم توانایی در پرداخت مهریه تنها یکی از ابعاد منفی و آسیبزای آن است. در واقع در حالی که مهریه در حقوق ایران به عنوان یکی از ارکان عقد ازدواج شناخته میشود، تبدیل آن به ابزاری برای تهدید یا فشار در روابط خانوادگی، موجب بروز چالشهای بسیاری شده است. بررسیها و تغییرات قانونی اخیر در مجلس شورای اسلامی نیز هرچند تلاش کرده تا ابعاد این مسئله را بهطور اساسی مورد توجه قرار دهد، اما دقت به یک نکته محوری در این زمینه بسیار اهمیت دارد؛ اینکه مهریه چگونه از یک تضمین حقوقی به ابزاری برای جنگهای روانی و تهدید تبدیل شده است. درحالیکه هدف اصلی این است که مهریه نه تهدید باشد و نه وسیلهای برای سوءاستفاده، بلکه یک نماد واقعی از تعهد و حفاظت در روابط زناشویی باقی بماند. بیتردید درکنار تمهیدات قانونی و حقوقی، فرهنگسازی در مورد مهریه بهویژه از سوی خانوادهها نیز میتواند زمینهساز تغییرات بنیادین در نحوه برخورد با این موضوع در جامعه باشد. مهریه باید همواره یک مظهر احترام، تعهد و حمایت باشد، نه یک عامل فشار یا تهدید.